Kviksjá: Íslensk myndlist á 20. öld.
Listasafn Reykjavíkur / Reykjavík Art Museum – Kjarvalsstaðir | 2023-03-25 - 2023-08-07

Sýningin Kviksjá: Íslensk myndlist á 20. öld veitir innsýn í íslenska myndlist á 20. öld í gegnum þann hluta menningarafsins sem varðveittur er í Listasafni Reykjavíkur. 

Safnið er í eigu Reykjavíkurborgar og þar með allra borgarbúa. Nú gefst möguleiki á að kynna sér hver þessi sameign okkar er.

Hvaða listaverk eru þetta og eftir hverja?

Hvernig urðu þau hluti af safninu?

Hvaða sögu segja þau og hvernig endurspegla þau fortíð okkar og samtíma?

Á fimmtugasta afmælisdegi Kjarvalsstaða, þann 24. mars, var opnuð sýning þar sem tjaldað er til völdum íslenskum verkum frá 20. öld. Á sýningunni er að finna um tvöhundruð listaverk úr safneigninni og skiptist hún á milli Austur- og Vestursala á árinu 1973, þegar Kjarvalsstaðir voru vígðir. Um leið markar árið ákveðin straumhvörf í listasögunni hér á landi því þá eru að verða skil á milli línulegrar framvindu módernismans og margsögu framúrstefnutímabilsins. Á sýningunni eru verk eftir marga af fremstu listamönnum þjóðarinnar, verk sem eru vel kunn, en einnig fjölmörg verk sem sjaldan hafa verið sýnd og munu koma mörgum á óvart.

Kviksjá (e.kaleidoscope) er tæki sem brýtur upp hefðbundið sjónsvið og gefur kost á því að njóta þess að skoða veruleikann í brotakenndu mynstri. Safneign í listasafni má segja að lúti sömu lögmálum. Aldrei gefst kostur á að skoða safnið nema að hluta í ólíkum samsetningum og nýju samhengi. Um leið er safneignin ekki nema brotakennt úrval af listsköpun á hverjum tíma og sýn manna á verkin lituð ríkjandi tíðaranda hverju sinni. Þess má geta að hægt er að grúska frekar í safneigninni á heimasíðu safnsins og jafnframt eru hverju sinni fjölmörg listaverk sýnd í stofnunum og þjónustumiðstöðvum Reykjavíkurborgar.

Þegar Kjarvalsstaðir voru vígðir fyrir 50 árum varð til formleg umgjörð utanum sýningahald og listaverkaeign Reykjavíkurborgar. Stofn safnkostsins samanstendur meðal annars af verkum sem Jóhannes S. Kjarval ánafnaði borginni, verkum sem borgin og stofnanir hennar höfðu eignast og gjöfum frá velunnurum. Safnkosturinn hefur vaxið æ síðan með reglulegum innkaupum verka og veglegum gjöfum og heldur áfram að dafna á hverju ári.

Kviksjá er yfirskrift sýningaraðar þar sem við skoðum listaverk í safneign Listasafns Reykjavíkur. Í ár fagnar safnið því að 50 ár eru liðin frá því fyrsta aðsetur safnsins var formlega opnað á Kjarvalsstöðum. Í tilefni tímamótanna er sérstakur gaumur gefinn að safneigninni og tækifærið nýtt til til þess að skoða og sýna gersemar sem þar eru varðveittar. Í safninu eru nú rúmlega sautján þúsund skráð verk af öllum gerðum unnin í fjölbreytta listmiðla, allt frá skissum og rissi eftir meistara Kjarval til samtímalistaverka eftir unga sem aldna listamenn. Kviksjá 20. aldar er kynnt á Kjarvalsstöðum en Kviksjá 21. aldar verður í Hafnarhúsi frá 6. júní, og Kviksjá erlendar myndlistar í safneigninni er í Hafnahúsi til 7. maí.